Viêm họng là một dạng bệnh viêm nhiễm trùng phổ biến gây đau cổ họng. Người bệnh sẽ cảm thấy khó chịu khi cổ họng của mình đau hoặc rát, đặc biệt là khi nuốt. Thông thường bệnh sẽ tự khỏi hẳn sau một tuần mà không để lại tổn thương, di chứng về sau.
Đau họng là triệu chứng phổ biến của viêm họng. Đau họng sẽ khiến bạn cảm thấy không thoải mái vì cổ họng sẽ đau hoặc nóng, khiến bạn khó ăn.
Tuy nhiên, đau họng cũng là triệu chứng phổ biến của một số bệnh khác hoặc xảy ra do các tình trạng sức khỏe khác, ví dụ như cúm, sốt và bệnh mononucleosis.
Triệu chứng thường gặp
Nếu bạn bị đau họng, bạn sẽ cảm thấy khó chịu trong cổ họng. Các triệu chứng khác xuất hiện thường phụ thuộc vào nguyên nhân. Các triệu chứng thông thường như:
- Đau họng
- Sốt
- Nhức đầu
- Đau khớp và đau cơ
- Phát ban da
- Sưng hạch bạch huyết ở cổ
Các triệu chứng đau họng do sốt là:
- Hắt hơi
- Ho
- Sốt với nhiệt độ 38 độ C
- Nhức đầu nhẹ
Các triệu chứng đau họng do cúm là:
- Mệt mỏi
- Đau-cứng
- Nóng lạnh
- Sốt trên 38 độ C
Trong khi đó, các triệu chứng đau họng do mononucleosis là:
- Các hạch bạch huyết sưng ở cổ và dưới nướu
- Sưng amidan
- Nhức đầu
- Mất ngon
- Sưng lá lách
- Viêm gan
Nguyên nhân gây ra viêm họng
Nguyên nhân gây đau họng thường là do virus và vi khuẩn. Virus và vi khuẩn gây cảm lạnh và cúm phần lớn sẽ ảnh hưởng đến chứng đau họng. Các bệnh nhiễm virus có thể gây đau họng gồm:
Cảm lạnh
Cảm cúm
Mononucleosis
Sởi
Đậu mùa
Nhiễm trùng hoặc viêm đường hô hấp (thường xảy ra ở trẻ em)
Vi khuẩn có thể gây viêm họng là streptococcus pyogenes và streptococcus nhóm A. Ngoài virus và vi khuẩn, viêm họng cũng có thể là do những nguyên nhân sau đây gây ra:
- Dị ứng: Các chứng dị ứng với các gia vị, nấm, bụi và phấn hoa có thể khiến bạn đau họng.
- Không khí: Không khí bí và nóng trong phòng có thể làm cho cổ họng của bạn cảm thấy khó chịu và ngứa, đặc biệt là vào buổi sáng khi thức dậy. Hít thở không khí này thường xuyên qua miệng khi bạn nghẹt mũi cũng có thể gây đau họng.
- Chất kích thích: Ô nhiễm không khí có thể gây kích ứng cổ họng trong thời gian dài. Ô nhiễm không khí trong nhà do thuốc lá hoặc hóa chất cũng có thể gây ra viêm họng. Hút thuốc lá, uống rượu và ăn thức ăn cay cũng có thể làm đau cổ họng của bạn.
- Căng cơ trong cổ họng: Các cơ trong cổ họng của bạn có thể căng thẳng do bạn luôn hét lên, chẳng hạn như tại các sự kiện thể thao, nói chuyện ầm ĩ hoặc nói chuyện trong một thời gian dài mà không nghỉ ngơi.
- Các cơ trong cổ họng của bạn có thể căng thẳng, bởi vì bạn luôn hét lên, chẳng hạn như tại các sự kiện thể thao, nói chuyện ầm ĩ, hoặc nói chuyện trong một thời gian dài mà không được nghỉ ngơi.
- Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD): GERD là một bệnh đặc trưng bởi cảm giác nóng ở ngực do axit dạ dày tràn vào thực quản. Thực quản là một phần của đường tiêu hóa kết nối miệng và dạ dày, vì vậy trào ngược axit sẽ gây khó chịu ở cổ họng.
- Nhiễm HIV: Đau họng và các triệu chứng cúm khác đôi khi xảy ra sớm hơn ở những người bị nhiễm HIV. Một người bị nhiễm HIV, có thể bị viêm họng mãn tính hoặc tái phát do nhiễm trùng.
- Nhiễm trùng cổ họng này phổ biến hơn ở người có hệ thống miễn dịch suy yếu.
- Nhiễm trùng cổ họng này phổ biến hơn ở người có hệ thống miễn dịch suy yếu.
- Khối u: Các khối u cổ họng, lưỡi và thanh quản có thể gây viêm họng. Các dấu hiệu hoặc triệu chứng khác có thể bao gồm khàn giọng, khó nuốt, thở dốc, cục u ở cổ và máu trong nước bọt.
Phương pháp dùng để điều trị bệnh viêm họng
Bệnh viêm họng thường sẽ tự khỏi. Bác sĩ có thể cho bạn dùng thuốc chứa paracetamol để hạ sốt và giảm đau. Bác sĩ sẽ chỉ kê đơn thuốc kháng sinh như thuốc penicillin nếu nghi ngờ bạn viêm họng do nhiễm khuẩn. Tuy nhiên, thuốc kháng sinh không có tác dụng nếu bạn nhiễm siêu vi. Ngoài ra, có nghiên cứu chỉ ra rằng dùng nước ấm hoặc uống nước chanh pha với mật ong cũng có tác dụng làm tình trạng bệnh giảm bớt.
Các loại thuốc dùng để điều trị viêm họng
- Thuốc giảm đau, đau họng do virus thường không cần điều trị. Tình trạng của bạn sẽ cải thiện trong vòng 5-7 ngày. Tuy nhiên, do khó chịu, bạn đôi khi cũng cần được điều trị bằng thuốc giảm đau như ibuprofen và paracetamol, đặc biệt nếu kèm theo sốt và ở trẻ em. Sau đây là lưu ý trước khi dùng thuốc: Luôn đọc hướng dẫn sử dụng thuốc để tránh quá liều.
Paracetamol là một liệu pháp thay thế cho trẻ em và những người không thể dùng ibuprofen.
Aspirin không nên được dùng cho trẻ em dưới 16 tuổi.
- Kháng sinh, kháng sinh thường được chỉ định để điều trị đau họng do vi khuẩn gây ra. Mỗi kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ nên được sử dụng theo đúng lịch trì mặc dù các triệu chứng của đau họng đã được cải thiện. Điều này giúp ngăn ngừa lây lan vi khuẩn sang các bộ phận khác của cơ thể. Nếu tình trạng lây nhiễm xảy ra ở trẻ có viêm họng do streptocoocus, trẻ sẽ có nguy cơ cao bị sốt thấp khớp và viêm thận.
Chế độ sinh hoạt phù hợp
- Súc miệng bằng nước muối ấm;
- Uống nhiều nước ấm, tránh uống nước lạnh, có đá;
- Ngừng uống rượu bia hoặc các chất có cồn;
- Không hút thuốc lá, tránh xa các môi trường ô nhiễm hoặc có khói thuốc;
- Rửa tay thường xuyên trước khi ăn và sau khi tiếp xúc với bệnh nhân viêm họng;
- Khi bị bệnh, tuyệt đối không nên dùng chung thức ăn hoặc các đồ dùng sinh hoạt khác để tránh lây bệnh cho người khác.
Cách phòng ngừa viêm họng hiệu quả
- Luôn rửa tay sạch sau khi đi vệ sinh hoặc tiếp xúc đồ vật ở nơi công cộng.
- Tránh dùng chung đồ ăn, nước uống và đồ dùng cá nhân.
- Tránh hút thuốc và khói thuốc.
- Tránh các nguồn gây dị ứng.
- Viêm họng là bệnh thường gặp, ai cũng có thể mắc phải vài lần trong đời. Hãy đến gặp ngay bác sĩ khi bạn bị đau họng kéo dài hoặc có bất cứ bất thường nào kể trên. Và nên nhớ rằng giữ gìn sức khỏe, sống lành mạnh giúp nâng cao hệ miễn dịch là chìa khóa vàng để phòng tránh bệnh cũng như tránh lây nhiễm cho người xung quanh.