Lé mắt (lác mắt – Strabismus) có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Đây là tình trạng hai mắt không thẳng hàng, nói cách khác là một mắt nhìn thẳng một mắt nhìn lệch đi. Không chỉ là về vấn đề thẩm mỹ mà lác mắt còn có thể ảnh hưởng đến sự phát triển thị lực của trẻ em. Chính vì vậy việc tìm ra nguyên nhân và điều trị kịp thời là vô cùng cần thiết.
Mắt lé là gì?
Lác là tình trạng một mắt nhìn thẳng trong khi mắt kia lệch khỏi vị trí thẳng. Mắt bị lác có thể dịch vào trong (mắt lác hội tụ), hoặc ra bên ngoài (mắt lác phân kỳ). Mắt cũng có thể bị lác theo chiều dọc, một mắt cao hơn mắt còn lại.
Khi trẻ bị lác mắt liên tục, chúng có thể đã bị suy giảm thị lực (mắt lười). Bệnh này có thể hạn chế tầm nhìn phối hợp hai mắt hay stereovision (tầm nhìn 3 chiều).
Triệu chứng của mắt lé
Thông thường, cha mẹ sẽ nhận thấy hai mắt của trẻ không phối hợp tốt với nhau. Một số trẻ em còn mắc phải những thói quen khác thường như nghiêng đầu hoặc quay mặt sang một bên để cố gắng giữ cho cả hai mắt đều nhau.
Nhiều trẻ châu Á mắc bệnh lác mắt hội tụ vì có chóp mũi dày kèm theo nếp nhăn da làm che mất phần trong của mắt. Nếu xác định mắt không thật sự bị lác sau khi đi khám, tình trạng này được gọi là lác mắt giả và không cần phải điều trị.
Nguyên nhân dẫn tới mắt lé
Lác mắt có thể là do rối loạn thần kinh phối hợp của hai mắt, một dạng rối loạn của một hoặc một vài cơ điều khiển mắt hoặc do rối loạn ổ xương mắt. Lác cũng có thể xảy ra nếu thị lực của một mắt bị yếu (ví dụ như bệnh mắt lười, đục thủy tinh thể hoặc các bất thường khác bên trong mắt). Vì vậy, cha mẹ nên cho con cái của mình đi khám mắt nếu chúng bị lác.
Điều trị mắt lé
Nếu có hiện tượng giảm thị lực (mắt lười), tình trạng này phải được chữa trị trước bằng cách che mắt tốt lại, buộc trẻ phải sử dụng mắt bị ‘lười’. Khi thị lực trở lại bình thường, trẻ em sẽ sử dụng cả hai mắt đồng đều và lác mắt sẽ luân phiên giữa hai mắt.
Trẻ em bị lác mắt liên tục có thể được điều trị bằng phẫu thuật để sắp lại mắt cho ngay hàng và cho phép tầm nhìn phối hợp hai mắt và tầm nhìn 3 chiều phát triển bình thường. Đối với trẻ bị lác mắt không liên tục, phẫu thuật không khẩn cấp vì trẻ vẫn có thể thỉnh thoảng nhìn phối hợp cả hai mắt.
Một số trường hợp lác mắt là do viễn thị hoặc cận thị không được điều trị. Đeo kính có thể làm giảm hoặc loại bỏ hoàn toàn tình trạng lác mắt và không cần phải phẫu thuật. Điều quan trọng là phải điều trị sớm để đạt kết quả tốt.